Ý nghĩa của mâm cỗ đêm giao trong tâm linh của người Việt Nam
Lễ Giao thừa hay còn gọi là lễ Trừ Tịch được tổ chức vào cuối năm cũ chuyển sang năm mới (cuối ngày 30 Tết đến đầu ngày mùng 1 Tết). Và nghi thức cúng giao thừa thường được thực hiện vào đúng thời khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới vào đêm 30 Tết.
Theo quan niệm, tín ngưỡng từ xa xưa cho rằng, hàng năm vào thời khắc giao thừa, Thiên Đình thay tất cả các quan trông coi công việc ở trần gian. Vậy nên thường mỗi gia đình đều có một mâm cỗ để cúng Thần, tiễn người cũ, đón người mới.
Ngoài ra, trong quá trình chuyển giao công việc, các vị thần mang theo binh khí nên đây cũng là thời điểm để xua đuổi tà ma hiệu quả. Vì vậy, việc cúng giao thừa còn được coi là trò đuổi ma quỷ.
Không chỉ vậy, cúng giao thừa còn là để đưa ông bà tổ tiên về chúc Tết, nhìn con cháu sum họp hạnh phúc bên gia đình.
Hướng dẫn chuẩn bị mâm cỗ đêm giao thừa đầy đủ nhất
Lễ cúng giao thừa luôn là nghi lễ quan trọng nhất trong năm nên chúng ta cần chuẩn bị thật chu đáo, tươm tất để tỏ lòng thành kính với thần linh.
Không phải ai cũng biết để có thể chuẩn bị mâm cúng giao thừa trọn vẹn và thể hiện được lòng thành kính. Cùng tìm hiểu cách chuẩn bị mâm cỗ cúng giao thừa đúng chuẩn nhé.
Mâm cỗ đêm giao thừa ngoài trời
Đối với nghi lễ cúng giao thừa, chúng ta cần chuẩn bị giấy cúng giao thừa. Bạn chỉ cần đến các cửa hàng chuyên bán đồ vàng mã và hỏi xem họ sẽ chỉ cho bạn.
Trong việc chuẩn bị đồ thế, nếu nhà có bao nhiêu người thì chuẩn bị bấy nhiêu bộ đồ. Những bộ trang phục này thực chất là giấy mã với hình ảnh con người trên đó, cả nam và nữ. Mỗi người sẽ chuẩn bị 12 bộ quần áo và viết tên của mình lên đó. Khi bày mâm cúng phải bày hết quần áo lên mâm.
Lễ cúng giao thừa ngoài trời gồm có: Mâm ngũ quả, hương, hoa, ánh nến, trầu cau, gạo muối, chè, rượu, áo quần, nón lá. Nếu là lễ mặn sẽ không có thịt lợn luộc, gà trống luộc, xôi, bánh chưng ... nếu là phật tử thì có thể cúng chay.
Đối với người miền Bắc, trên mâm cỗ của các gia đình thường có 4 bát, 4 đĩa. Bát to thì 6 bát, 6 đĩa hoặc 8 bát, 8 đĩa… Cũng có nhà chuẩn bị cỗ lớn xếp chồng lên nhau từ 2 đến 3 tầng.
Bốn tô gồm: Tô hầm lưỡi heo, tô bún, tô mọc. Bốn đĩa của mâm gồm: đĩa giò lụa, đĩa chả quế, đĩa thịt gà, đĩa thịt lợn.
Với người miền Trung thường có: Bánh chưng, bánh tét, giò lụa, gà bóp rau răm, giò luộc, giá chua ...
Đối với người miền Nam thường có: Bánh tét, canh măng, thịt kho tàu, giò, chả, gỏi cuốn tôm thịt.
Tất cả được bày biện trên chiếc bàn trang trọng đặt trước nhà. Tùy theo điều kiện của mỗi gia đình mà mâm cỗ có ít hay nhiều món. Hơn hết lễ cúng giao thừa phải được chuẩn bị chu đáo, trang trọng với lòng thành kính.
Mâm cúng giao thừa trong nhà
Mâm cỗ cúng trong nhà là mâm cỗ để cầu mong tổ tiên phù hộ cho một năm bình an, hạnh phúc vào thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Mâm cúng này rất đơn giản, chỉ cần chuẩn bị bánh mứt, trái cây, hoa, đèn, hương trên bàn thờ gia đình và các vị thần.
Giờ cúng giao thừa là khi nào?
Khi đồng hồ điểm 12h đêm, báo tin về thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Gia chủ sẽ thành tâm cầu nguyện một năm mới nhiều may mắn và sức khỏe cho gia đình mình thông qua mâm cúng giao thừa.
Vào thời khắc đó, người chủ gia đình phải thắp đèn, thắp nến, rót rượu, rót trà rồi khấn vái trước án. Vì việc bàn giao và tiếp quản công việc rất gấp nên bạn chỉ có thể ăn vội hoặc mang theo, thậm chí chỉ có thể chứng kiến sự trung thành của chủ nhân. Tuy nhiên một điều lưu ý là mâm cúng giao thừa trong nhà cần phải cúng trước khi làm lễ cúng giao thừa ngoài sân.
Hiện nay, lễ cúng giao thừa ngoài trời và trong nhà không cần quá cầu kỳ. Tùy theo điều kiện của mỗi gia đình mà có thể chuẩn bị các mâm cỗ đêm giao thừa khác nhau. Tuy nhiên, cần lưu ý mâm cỗ phải được bày trí trang trọng, đặt ở nơi sạch sẽ để bày tỏ lòng thành của gia chủ cho một năm mới thật an lành.