Quản lý tốc độ gió trong chuồng nuôi heo (thông gió trong chuồng nuôi)

Để quản lý thành công điều này chúng ta cần chú ý tới:

- Tốc độ lưu thông không khí trong chuồng

- Nhiệt độ trong chuồng

- Độ ẩm chuồng

Đây là 3 yếu tố quan trọng giúp giải bài toán tiểu khí hậu chuồng nuôi.

Nguyên tắc chung của việc thông gió trong chuồng nuôi là: đưa một lượng không khí mới, sạch và mát vào chuồng , như vậy sẽ đẩy một phần không khí ô nhiễm ở trong chuồng ra ngoài. Điều này sẽ giúp chúng ta quản lý được nhiệt độ và độ ẩm trong chuồng, đồng thời cũng đưa một phần khí độc, bụi ra ngoài.

Một hệ thống thông gió chủ động chỉ hoạt động tốt khi chuồng nuôi kín và có một hệ thống cách nhiệt tốt (điều này cũng rất quan trọng trong việc kiểm soát nhiệt độ chuồng nuôi)

Hiện nay các trại chăn nuôi hiện đại đều sử dụng hệ thống thông gió chủ động (quạt hút), điều này sẽ giúp các trang trại chủ động trong việc điều tiết không khí trong chuồng nuôi. Việc không thể kiểm soát tiểu khí hậu chuồng nuôi (đặc biệt là không khí) có thể dẫn tới những hậu quả nặng nề như:

- Giảm tăng trọng do heo thường xuyên bị stress nóng hay lạnh,

- Nguy cơ phát sinh dịch bệnh trong trại do không kiểm soát được độ ẩm,

- Khó khăn trong việc kiểm soát, điều trị bệnh do heo bị stress gây giảm sức đề kháng.

Trong chăn nuôi; nhiệt phát sinh từ cơ thể vật nuôi, nhiết từ chất thải và nhiệt từ sự phân hủy của chất thải trong chuồng sẽ làm chuồng nuôi nóng lên. Ngoài ra các chất thải, chất tiết của vật nuôi sẽ tạo ra một lượng lớn chất thải khí lơ lửng tích tục trong chuồng nuôi đặc biệt là các loại khí độc như NH₃, H₂S ...).

Vì vậy trong mùa đông các hệ thống thông gió vẫn hoạt động với chức năng chính đó là đưa khí thải ra khỏi chuồng nuôi, kiểm soát độ ẩm của chuồng chứ ít có vai trò trong việc duy trì nhiệt độ trong chuồng

Trong mùa hè, hệ thống thông gió có chức năng chủ yếu là đẩy nhiệt và độ ẩm trong chuồng ra ngoài để duy trì nhiệt độ phù hợp cho vật nuôi. Ngoài ra hệ thống này còn có vai trò quan trọng trong việc làm mát nhân tạo để duy trì nhiệt độ chuồng nuôi ổn định trong những thời điểm nhiệt độ môi trường quá cao.

Kiểm soát nhiệt độ trong chăn nuôi heo

Mục đích chính của vệc xây dựng hệ thống thông gió là duy trì nhiệt độ chuồng nuôi luôn ổn định trong ngưỡng cho phép để vật nuôi sinh trưởng, phát triển tốt nhất

Trong chăn nuôi heo hiện đại, những chú heo không cần tiêu tốn quá nhiều năng lượng để duy trì các hoạt bình thường. Do đó, heo sẽ dành nhiều năng lượng cho việc sinh trưởng và phát triển (do năng lượng của heo sau khi hấp thu từ thức ăn được chia làm 2 phần: một phần duy trì cơ thể và một phần tăng trưởng, phát triển)

Khi nhiệt độ chuồng nuôi thấp, heo cần huy động một lượng lớn năng lượng để duy trì và sưởi ấm cơ thể điều này sẽ làm heo không thể sử dụng tối đa năng lượng để phát triển.

Nếu nhiệt độ chuồng nuôi quá cao heo sẽ giảm vận động và tăng nhịp thở và giảm lượng thức ăn thu nhận điều này cũng không tốt cho việc phát triển của heo

Hiện nay, trong chuồng nuôi heo hiện đại hệ thống cảm biến nhiệt là một phần không thể tách rời khỏi hệ thống thông gió, điều đó quyết định tốc độ gió trong chuồng nuôi. Hiện chưa có một thiết bị nào có thể thay thế điều đó.

Để quản lý nhiệt độ của chuồng nuôi sao cho phù hợp với độ tuổi, cân nặng của heo chúng ta có thể dùng bảng 1 và 2 để đáng giá.

Kiểm soát ảnh hưởng gió:

Gió là yếu tố gây thay đổi nhiệt độ chuồng tiêu biểu nhất.

Tốc độ gió tiêu chuẩn trong chuồng nuôi heo là 0,15m/s. Với những trại nuôi có lắp quạt thông gió cần lưu ý tiêu chuẩn này, nếu quạt gió quá mạnh cần tránh quạt trực tiếp xuống gian chuồng heo. Cách nuôi heo mau lớn áp dụng kỹ thuật xây chuồng hiện đại có ứng dụng hệ thống quạt gió trong chuồng.
Heo con rất nhạy cảm với gió, heo thịt dưới 60kg bà con nên điều chỉnh hướng gió, không cho gió thổi trực tiếp vào heo, tránh heo mắc bệnh đường hô hấp.
Ảnh hưởng của gió tới nhiệt độ chuồng nuôi: Thông thường, gió với tốc độ 0,15m/s thổi vào heo sẽ khiến nhiệt độ giảm xuống 4 độ C; tốc độ gió 0,46m/s làm giảm 7,2 độ C, 0,52m/s sẽ làm giảm 10 độ C. Không gian chuồng nhiệt độ vừa phải, thoáng gió là yếu tố quan trọng trong cách nuôi heo mau lớn.
Gió còn có tác dụng làm giảm bớt độ ẩm chuồng trại, có thể sử dụng gió để điều chỉnh nhiệt độ và độ ẩm của chuồng.

Tiêu chuẩn nhiệt độ chuồng

Heo cai sữa: Nhiệt độ chuồng heo cai sữa duy trì mức nhiệt từ 28 đến 30 độ C. Nhất là vào ban đêm, mùa đông, cần có đèn sưởi cho heo. Heo tách ra khỏi mẹ nhiệt độ thường bị giảm đi khoảng 4 độ C. Sau mỗi tuần tách sữa có thể giảm đi 2 độ C. Cách nuôi heo con mau lớn, khỏe mạnh là bà con cần theo dõi tới yếu tố nhiệt độ để heo không bị stress.
Heo đạt 50 ngày tuổi giảm nhiệt độ chuồng xuống còn 19 đến 20 độ C. Thông thường nếu bà con theo cách nuôi heo con mau lớn kiểm soát theo cân nặng, heo con từ 6 đến 7kg chỉnh nhiệt độ 28 độ C, từ 5kg với mức 30 độ C. Đối với chuồng nuôi heo tách sữa, nhiệt độ trong ngày không chênh lệch quá 3 độ C.
Chuồng heo thịt: Nhiệt độ thích hợp cho chuồng nuôi heo thịt là 24 độ C. Nhiệt độ này giúp heo ăn ngon miệng, thèm cám và tăng trọng tốt, việc áp dụng các cách chăn nuôi heo nhanh lớn cũng đơn giản hơn. Mức chênh lệch nhiệt độ trong ngày tại gian chuồng heo thịt không quá 5 đến 6 độ, nếu mức nhiệt độ chênh lệch nhiều hơn 10 độ cần có phương án xử lý.

Độ ẩm tiêu chuẩn và cách điều chỉnh

Độ ẩm thích hợp nhất cho chuồng heo là dao động trong khoảng 50 đến 80%. Nếu độ ẩm dưới 50%, hay trên 80% sẽ gây ảnh hưởng tới heo. Thông thường, trong các hướng dẫn làm sao cho heo mau lớn không nhắc nhiều tới yếu tố độ ẩm, nhưng đây lại là yếu tố quan trọng giúp heo khỏe mạnh và tránh bệnh tật.
Cung cấp độ ẩm cho heo bằng cách khử mùi chuồng trại chăn nuôi bằng thuốc khử mùi hôi chuồng trại khuyên dùng và cho heo tắm. Tuy nhiên vẫn cần đảm bảo sau khi tắm, chuồng heo cần khô ráo, sạch sẽ. Nếu độ ẩm cao, bà con cần xử lý bằng hệ thống quạt gió vào mùa hè, hoặc quạt hút ẩm vào mùa đông. Cách nuôi heo mau lớn này trên thực thế khá dễ thực hiện.