Cá ngừ đại dương khá quen thuộc với vùng duyên hải Trung Bộ, tuy nhiên tại Phú Yên, nó được xếp vào loại đặc sản bởi cách mà người dân địa phương thưởng thức nó. Mỗi năm cứ vào tháng Giêng trăng tròn, ngư dân Phú Yên lại bắt đầu hành trình đánh bắt cá ngừ vào mùa cao điểm. Mùa của cá ngừ đại dương thường rơi vào khoảng tháng Tư. Có lẽ vì trọng lượng lên đến 40 - 50 kg/con nên chúng có đôi mắt khá to, nhờ vậy người dân đã không bỏ đi và tận dụng để chế biến nên nhiều món ăn ngon. Từ đó hình thành nên một món đặc sản biển đảo Việt Nam, được du khách trong và ngoài nước yêu thích.
Mắt cá ngừ còn được xem là một món ăn "độc quyền" của Phú Yên mà du khách nào đến đây cũng mong một lần được thưởng thức.
Vốn là loại hải sản có giá trị dinh dưỡng cao nên cá ngừ đại dương trở thành nguồn thực phẩm bổ dưỡng và được chế biến ra nhiều món ăn phong phú. Ngoài phần thịt được xuất khẩu, người dân địa phương đã sáng tạo nên món mắt cá ngừ hầm thuốc Bắc. Và lâu dần mắt cá ngừ đại dương trở thành món ăn quen thuộc và là một trong những đặc sản trứ danh của mảnh đất Phú Yên.
Mắt cá ngừ đại dương sau khi sơ chế sẽ được nấu thành nhiều món hấp dẫn như chưng cách thủy, hầm thuốc Bắc, hầm tiêu xanh, nấu lẩu,… Tùy mỗi món ăn mà người đầu bếp kết hợp cùng các loại gia vị khác nhau như thuốc Bắc, tiêu xanh, sả, ớt, măng chua,… để món ăn thêm phần hấp dẫn.
Năm 2014, món ăn này còn được Hội Kỷ lục gia bầu chọn lọt top 10 đặc sản hải sản nổi tiếng nhất của Việt Nam.
Tuy nổi tiếng là vậy nhưng món đặc sản này vẫn khiến không ít người "khiếp vía" và buông đũa trước khi có thể cảm nhận chúng bằng vị giác.
Tuy nhiên, nếu bạn đủ khả năng vượt qua được nỗi "sợ hãi" thì món ăn này sẽ trở lên vô cùng hấp dẫn, thú vị và dễ "gây nghiện". Bên cạnh đó, các giá trị dinh dưỡng tương đối cao có trong mắt cá ngừ đại dương là DHA và Omega 3 được đánh giá là cực tốt cho sự phát triển của não bộ của con người.
Một con cá ngừ đại dương có kích thước lên tới 40 – 60kg/con, chính vì vậy mà mắt cá ngừ rất lớn, kích thước to bằng một cái chén ăn cơm hoặc hơn. Mắt cá ngừ rất sáng và nhìn được từ rất xa, nên còn được ví von như chiếc "đèn pha" của biển cả.
Sau khi sơ chế, mắt cá được hầm trong hũ đất nhỏ cùng một số vị thuốc bắc như táo tàu, kỷ tử… đem đến vị ngọt thanh và dễ ăn. Tùy vào mắt cá ngừ to hay nhỏ mà một hũ có thể đựng 1 hoặc 2 mắt để phục vụ thực khách.
Ngoài ra, mắt cá ngừ còn được cho vào một cái thố cùng thuốc bắc, gia vị, hành tỏi, ớt... để làm nóng, giúp món ăn thơm ngon và tăng vị đậm đà hơn, ngon miệng đỡ ngấy.
Được biết, mỗi suất mắt cá ngừ đại dương hầm thuốc Bắc có giá khoảng 40.000 đồng. Đến Phú Yên, không quá khó để tìm kiếm món mắt cá ngừ độc đáo. Thực khách có thể thưởng thức nó tại các nhà hàng sang trọng hay ở quán nhỏ vỉa hè ven đường.
