Hoa Xuyến Chi, cái tên không còn xa lạ gì với những ai thích các loài hoa dại. Xuyến chi là loài hoa mọc dại, nó mọc ở khắp mọi nơi, từ ven đường, bờ ao, bờ ruộng, bờ rào đến mọc ở bụi chuối, nương ngô... Ta có thể bắt gặp loài hoa này ở bất cứ đâu bởi sự phổ biến của nó. Tuy là một loài cây dại nhưng ngọn xuyến chi có thể ăn được và hoa xuyến chi có thể dùng để làm trà uống được.
Hoa Xuyến Chi mọc dại ở ven đường rất nhiều, nhưng bạn nên chọn chỗ nào xa đường, không khí thoáng mát để ngắt, như vậy hoa sẽ sạch hơn là những cây mọc ven đường.
Để ăn được hoa Xuyến Chi, bạn nên hái phần ngọn non của cây Xuyến Chi, không nên hái phần già bởi ăn sẽ rất cứng và dai.
Chỉ hái 1 loáng là bạn đã có rất nhiều ngọn non của cây Xuyến Chi rồi. Bạn có thể ăn món ăn này vào mọi thời điểm trong năm vì cây Xuyến Chi phát triển rất nhanh. Ở vùng đất khô cằn, nó vẫn lớn đều.
Không chỉ có thể dùng ngọn đế nấu ăn, hoa Xuyến Chi còn có thể hãm trà để uống. Bạn nên hái nhiều, để cùng công làm lúc, cất đi uống dần.
Bạn cũng có thể hái hoa Xuyến Chi về cắm ở nhà, trông cũng khá dân dã và đẹp. Hoa Xuyến Chi vốn có nguồn gốc tại Ấn Độ. Ở Việt Nam, hoa Xuyến Chi phát triển mạnh tại miền Bắc, Tây Nguyên và khu vực Nam Trung Bộ.
Hoa Xuyến Chi có tính mát, vị hơi đắng và trong đông y hiện hoa Xuyến Chi dùng để chữa các bệnh như viêm đau họng, viêm lợi, viêm răng miệng, viêm da, mề đay dị ứng, sát khuẩn, giải độc cho gan. Để làm trà, bạn ngắt hái phần ngọn non của cây Xuyến Chi, sau đó rửa sạch và phơi khô.
Sau đó bạn mang đi phơi nắng. Nếu trời nắng nóng 40 độ C, thì bạn chỉ cần phơi 1-2 lần là được. Nhưng nếu trời nắng ít hơn bạn nên phơi vài lần.
Trà hoa xuyến chi có mùi thơm chứ không hăng như ngọn xuyến chi, uống có vị hơi ngọt ngọt, và khá là dễ uống.
Ngọn Xuyến Chi bạn mang đi rửa sạch và dùng để nấu ăn.
Bạn có thể nấu canh xuyến chi bằng cách cho hành khô phi cho thơm rồi cho thịt băm vào xào qua, sau đó cho nước vào đun sôi. Sau khi sôi thì cho ngọn xuyến chi vào, thêm chút gia vị nữa rồi chờ chín là được.
Canh xuyến chi khi nấu lên có mùi rất thơm, khi ăn vị hơi ngọt và rất lạ.
Ngọn hoa Xuyến Chi cũng có thể xào tỏi, bạn chỉ cần phi tỏi thật thơm, cho ngọn hoa Xuyến Chi vào, sau đó nêm gia vị. Hoa Xuyến Chi xào không cần xào kỹ, chỉ xào nhanh để rau không bị nát và nồng.
Rau Xuyến Chi ăn khá bùi và giòn. Bạn có thể xào kèm thêm thịt bò, tóp mỡ ăn kèm cũng khá ngon.
Canh xuyến chi với thịt bằm, món này ăn có vị hăng hăng của xuyến chi, nếu bạn muốn loại bỏ bớt vị hăng của xuyến chi thì có thể trần qua ngọn quyến chi với nước sôi rồi mới mang đi nấu ăn.
Cây Xuyến Chi được sử dụng như một loại thuốc dân gian để điều trị các bệnh khác nhau và được sử dụng rộng rãi bởi người bản địa, đặc biệt là ở châu Phi, để điều trị nhiều loại bệnh. Dù hoa Xuyến Chi có nhiều công dụng đối với sức khỏe, thế nhưng chúng có khả năng hấp thụ rất mạnh các yếu tố từ thiên nhiên như kim loại, khí độc. Vì thế, bạn chỉ nên hái hoa Xuyến Chi tại những khu vực đồi núi thoáng mát, sạch sẽ. Bạn không nên hái loài hoa này xung quanh những nhà máy, khu công nghiệp, bệnh viện...
