Ngày 21/9, Bộ Công Thương đã ký ban hành quyết định điều tra áp dụng biện pháp chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại đối với một số sản phẩm đường nhập khẩu vào Việt Nam từ 5 nước ASEAN bao gồm: Lào, Campuchia, Malaysia, Myanmar và Indonesia.
Trước đó, ngày 25/8/2021, Bộ Công Thương tiếp nhận Hồ sơ yêu cầu áp dụng biện pháp chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại (PVTM) của Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA), đại diện cho 6 công ty sản xuất đường mía trong nước.
Nguyên nhân xuất phát từ việc khi Việt Nam áp dụng biện pháp chống bán phá giá (CBPG), chống trợ cấp (CTC) với sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan, thì đã có tình trạng đường mía Thái Lan thông qua một số nước ASEAN nhập khẩu vào Việt Nam với giá thấp gây ảnh hưởng đến các doanh nghiệp đường trong nước.
Dẫn chứng từ việc số liệu nhập khẩu đường từ 5 nước ASEAN vào Việt Nam tăng phi mã so với 9 tháng trước đó, cùng thời điểm Việt Nam áp dụng thuế với đường mía từ Thái Lan.
Cụ thể lượng nhập khẩu tăng từ 107.600 tấn lên 527.200 tấn. Trong khi đó, lượng nhập khẩu đường có xuất xứ từ Thái Lan vào Việt Nam đã giảm gần 38%, từ 955.500 tấn xuống còn 595.000 tấn.
Hồ sơ của Hiệp hội Mía đường Việt Nam (VSSA) và ngành sản xuất trong nước đã cung cấp một số thông tin, bằng chứng cho thấy có dấu hiệu về việc lẩn tránh biện pháp PVTM. Theo đó, 5 nước bị điều tra trên hoàn toàn không có phát triển gì về năng lực cạnh tranh mía đường để có thể xuất khẩu đường vào Việt Nam với mức tăng khủng như vậy.
Hiệp hội cũng cho biết thêm toàn bộ số lượng đường từ 5 nước ASEAN chỉ chịu thuế 5% so với mức thuế lẽ ra phải đóng là 33,88% và 48,88% tùy theo loại đường.
Bộ Công Thương cũng sẽ thực hiện việc thẩm tra, xác minh các thông tin do các bên liên quan cung cấp trước khi hoàn thành kết luận điều tra chính thức về vụ việc.