Trong ngôn ngữ cổ của miền Nam Nhật Bản từ thời đế chế Song ngữ, từ Bento có nghĩa là “thuận tiện”, để chỉ việc mang những hộp cơm trưa này vô cùng tiện lợi, nhất là với những người đi làm, đi học.
Bento là những hộp cơm đủ màu sắc, được trang trí rất công phu và vô cùng phổ biến trong nền văn hóa ẩm thực Nhật Bản. Thông thường, một hộp Bento bao gồm cơm, cá, thịt và rau củ.
Ban đầu, cơm được gói trong lá tre, đựng trong những chiếc giỏ mây xinh xắn. Một trong những loại Bento phổ biển nhất là makuno-uchi. Người Nhật đi xem kịch Noh hay kịch Kabuki thường mang theo một hộp makuno-uchi này để ăn tạm giữa các màn diễn. Những chiếc hộp sơn mài, gỗ đắt tiền và kim loại dần thay thế Bento cổ điển bằng mây tre.
Đối với người Nhật, ngay cả một hộp cơm cũng ẩn chứa rất nhiều sự công phu, khéo léo của người nội trợ. Một hộp Bento điển hình thường có một phần đựng cơm nắm, phần còn lại là các món ăn phụ. Các món ăn được sắp xếp rất khéo, thậm chí có thể được xếp thành hình các loài động vật dễ thương như chó, mèo, thỏ hay những cô bé, cậu bé tinh nghịch.
Hộp cơm Bento thể hiện sự đảm đang của người vợ và mỗi lần mở hộp là một lần ngạc nhiên, thú vị. Những người mẹ khéo léo thường nấu cơm sao cho bữa tối hôm trước vẫn còn thừa một lượng thức ăn đủ để làm hộp Bento hôm sau.
Có rất nhiều loại Bento khác nhau, thể hiện trí tưởng tượng phong phú và óc sáng tạo không ngừng của người Nhật Bản. Và món cơm nấm đến từ xứ sở hoa anh đào đã du mục vào Việt Nam tự lúc nào. Thậm chí còn làm dậy lên một làn song trong làng ẩm thực.
Nhìn nhận một cách khách quan, cơm hộp xuất hiện trong bất kì nền ẩm thực nào trên thế giới. Nhưng với riêng Nhật Bản, người dân xứ anh đào đã nâng tầm những hộp cơm nhỏ bé tầm thường lên nghệ thuật trang trí và trình bày món ăn.
Việc "làm đẹp" cho Bento không chỉ có ý nghĩa giải trí thông thường, mà còn thêm chút sắc màu tươi vui, sống động cho mỗi bữa ăn vội vàng, là một cách để người dân Nhật truyền tải cái đẹp văn hóa vào những góc đời bình dị nhất.
Vào các dịp lễ Tình Nhân, thay vì dành cho nhau những món quà giá trị. Song, giới trẻ ngày nay lại chọn cho mình món quà mang ý nghĩa tinh thần thật vô giá.
Với những hộp cơm tưởng chừng như đơn giản, đó còn là một sự tinh hoa trong Nghệ Thuật Ẩm Thực.