Nếu có dịp đến với vùng quê miền bắc vào mùa này, bạn sẽ được thưởng thức món canh chua nấu từ dọc với vị chua đặc trưng mà không loại quả nào có thể thay thế.
Quả dọc có hình cầu, thường cho quả từ mùa hè và kéo dài tới đầu thu. Tuy cuối vụ, quả có nhỏ hơn chút nhưng trái lại già hơn, ăn chua và thơm hơn nhiều.
Vào đầu mùa, khi chưa có dịch Covid-19, quả dọc được bán 50.000-60.000 đồng/kg. Năm nay dịch bệnh nên giá dọc giảm chỉ còn 30.000-35.000 đồng/kg.
Thậm chí, những trái dọc cuối mùa nhỏ hơn một chút, giá đã giảm chỉ còn 20.000 đồng/kg, giảm gần 50% so với mọi năm.
Loại quả này có vị chua hệt như sấu, me nên nhiều người ưa thích mua về nấu canh chua. Dọc có thể nấu canh chua với cá, đặc biệt cá lóc. Trong món riêu cua của người miền Bắc cũng vậy… Vị chua nhưng thanh trong quả dọc làm món ăn hấp dẫn hơn.
Một tiểu thương chợ sáng Mai Lĩnh, Đồng Mai (Hà Nội) chia sẻ: Mỗi ngày bán online và bán tại chợ được khoảng nửa tạ dọc. Các bà nội trợ thường đặt khoảng 3-5kg về ăn dần, hoặc có những nhà đặt mua 10-20kg về trữ ăn dần. Do chỉ có theo mùa nên khoảng nửa tháng nữa, khi mùa dọc đã hết, khách muốn ăn hay muốn mua cũng không có.
Rất nhiều khách thích ăn những trái dọc cuối vụ. Dù quả bé nhưng già nên ăn thơm hơn hẳn. Quả này có vị chua thanh nên nấu canh cá rất thanh mát, ngon miệng.
Quả dọc là nguyên liệu không thể thiếu của những nồi canh chua cá, nếu không có thì sẽ mất đi vị chua đặc trưng mà sấu với me cũng không sánh được.
Loại quả này khó tính và bảo quản cầu kỳ hơn sấu rất nhiều. Phải luôn nhẹ tay khi vận chuyển nếu không quả sẽ dễ bầm dập.
Ngoài ra, sau khi mua về, cần nướng càng sớm càng tốt nếu muốn trữ thời gian dài. Khi nướng vỏ ngả sang màu vàng, bóc vỏ bên ngoài và rửa sạch lần nữa mới cấp đông. Hoặc có thể gọt vỏ rồi bỏ vào ngăn đá, tránh để quả dọc ngoài nắng nóng sẽ dễ bị hư hỏng.
Chị Trần Thị H. (Hà Đông, Hà Nội) chia sẻ trên báo chí, dù chợ có nhiều loại quả chua để nấu canh như sấu, me,... song năm nào chị cũng phải mua quả dọc cất trữ tủ lạnh nấu canh ăn dần quanh năm. Loại quả này khi nấu canh chua cá rất hợp vị.
Ngoài nấu canh chua cá, quả dọc còn có thể nấu canh chua bình thường thay sấu, me hoặc làm các món xào chua như ốc, lẩu cá chua…